Ertbrugge

Het gebied kreeg zijn huidige naam al in 1370 toen het gekocht werd door Jan van den Ertbrugge. Het landschap ligt op een rug tussen de Grote en de Kleine Schijn, rivieren ouder dan de Schelde. Al heel vroeg woonden hier mensen. Aan de Galgestraat en op de Bremweide werden een aantal archeologische vondsten gedaan onder andere een urnenveld, silexbijlen en pijlpunten.

De wijk is ook gekend als de Mortelhoek en dit is letterlijk te nemen. Er werd volop ontzaveld voor het maken van mortel. Dit heeft nog merktekens achtergelaten in het landschap. Ertbrugge vormt een kleinschalig historisch boslandschap met een veelheid aan lijnstructuren zoals dreven, houtkanten en heggen. De brede dreven zijn een uniek kenmerk van het gebied. De Ertbruggedreef is een bijna één kilometer lange beukendreef, helaas onderbroken ter hoogte van hoeve Covens. De bomen daar werden in de jaren 1970 het slachtoffer van een combinatie van een paar zeer droge zomers, gevolgd door een zeer natte herfst. In De Boze Dreef, die het gebied verbindt met de Turnhoutsebaan, werd één derde van de lindebomen gekapt en opnieuw aangeplant. Rond het parkbos, dat privé is, bevinden zich akkers en weilanden. De weilanden en akkers zijn belangrijk voor bewaren van de landschapsstructuur.

Het landschap is één van de laatste groene oasen aan de rand van stad Antwerpen. Dat het gebied niet verkaveld maar beschermd werd als landschap is de verdienste van de Wijkgroep Ertbrugge - in 1976 waren zij echte pioniers!

Op Ertbrugge vind je twee classicistisch kastelen en 3 boerderijen. De twee huizen van plaisantie De Zwarte Arend en Ertbrugge werden allebei rond het einde van de 18e eeuw gebouwd. Zowel de Duitsers als de Engelsen verbleven er tijdens en na WOII.

Eén van de meest bedreigde biotopen in Vlaanderen en zelfs in de wereld is oud bos. Het Ertbruggebos stond al op de kaart van Ferraris (1771-1778) en kun je dus  zeker een oud bos noemen. Op Ertbrugge komen dan ook oude bosplanten zoals bosanemoon, speenkruid en aronskelk voor.

Na het overlijden van baron de Borrekens kocht de Vlaamse overheid een aantal weilanden, bosjes en startte met de aanleg van een stadsbos. Er werden amfibiepoelen en fauna-akkers aangelegd. De natuurwaarde neemt jaar na jaar toe doordat de akkers omgevormd worden tot fauna-akkers. De intensieve weides evolueren naar hooiland of wastine, een oud-middeleeuws woord voor woeste, onvruchtbare grond.

Het gebrek aan een definitieve bestemming voor het kasteel De Zwarte Arend hypothekeert de toekomst ervan. Ook de toekomst van de landbouw is erg onzeker. Het drukke verkeer rond Antwerpen is eveneens een bedreiging voor Ertbrugge. Hert bos ligt nabij een reserveringsstrook voor de aanleg van 2e havenontsluiting en de A102.

Hopelijk zal ook in de toekomst deze mooie en waardevolle omgeving beschermers vinden.