Otter laat zijn sporen na in de Calievallei
Ook de otter heeft zijn weg naar de Calievallei (Kasterlee, provincie Antwerpen) gevonden. Boswachter Kris Rombouts vond er vermoedelijke uitwerpselen van otter, een zogenaamde ‘spraint’. Uit de DNA-analyse ervan die het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek (INBO) deed, blijkt het inderdaad om otter te gaan.
Ottersporen in de Calievallei
“Eind november zag ik tijdens een geleide wandeling een dier zwemmen in het centraal vijvergebied dat mogelijks een otter was. Hierdoor ging ik op zoek naar sporen en vond enkele dagen later iets wat mogelijks een otterspraint was. Deze spraint werd onderzocht door INBO en het bleek wel degelijk om otter te gaan. Een zeer mooie waarneming voor dit prachtig natuurgebied want de otter is hier al heel lang niet meer waargenomen. In 2025 is het net 50 jaar geleden dat er nog een otterspoor gevonden werd in de Calievallei (in 1975). De voorlaatste gekende otterwaarneming zou dateren van net na WOII waarbij een otter werd gevangen in de vennenzone van Tielenkamp en vervolgens tentoongesteld op de kermis van Tielen.” zegt Kris Rombouts, boswachter van de Calievallei.
Calievallei in volle ontwikkeling
De Calievallei maakt deel uit van een uitgestrekt Europees beschermd natuurgebied tussen Zevendonk en Tielen (750 hectare) beheerd door het Agentschap voor Natuur en Bos en Natuurpunt. Een deel is militair domein. In de vallei vind je vooral broekbossen, vijvers en hooilanden. Het gebied is een van de grootste veengebieden van de provincie Antwerpen.
In de laatste 10 jaren onderging de natuur een grote verandering door grote natuurherstelwerken waarbij een veertigtal vijvers werden heringericht. Deze ontwikkelen deels spontaan tot bos, deels tot open moeraszones. Centraal in het gebied is een open vijvergebied van 6 hectare heraangelegd om kans te geven aan rietland en andere oevervegetaties.
“De eerste resultaten van de natuurherstelwerken in 2023 zijn alvast veelbelovend. Op de nieuw ingerichte oeverzones vestigden zich op amper 1 jaar tijd spontaan bijzondere planten als verschillende fonteinkruiden, blaasjeskruid, kikkerbeet, pilvaren, mattenbies, …. De waarneming van otter toont dat we hier goed bezig zijn voor de natuur en de biodiversiteit. In de tweede helft van 2025 starten we met de herinrichting van nog vijftien vijvers.“ zegt Kris Rombouts.
Otter als ambassadeur voor de natte natuur
“De otter is de ambassadeur van natte natuur. Decennialang afwezig, maar recent aan een voorzichtige terugkeer begonnen. Het dier botst op veel uitdagingen: verkeer, te weinig voedsel, een slechte waterkwaliteit en een versnipperd of ongeschikt leefgebied. Via Interreg 'Otter over de grens' willen verschillende partners in Vlaanderen en Nederland de otter extra kansen geven door het leefgebied te verbeteren, verkeersslachtoffers verminderen door infrastructuur te ontsnipperen. Daarnaast is er ook een soortenbeschermingsprogramma voor de otter in Vlaanderen. Eén van de taken in het programma is om via DNA-analyses de herkomst en genetische kwaliteit van otters in Vlaanderen beter in kaart te brengen. Elke nieuwe waarneming van otter is dan ook interessant, een otter is immers zeer schuw en laat nauwelijks sporen na. " zegt Michiel Stas, projectcoördinator van Interreg Otter over de grens.
Waarnemingen van otters zijn zeer waardevol. Je kan ze ingeven op waarnemingen.be zodat de verspreiding van de otter in Vlaanderen beter opgevolgd kan worden. Wie een dode otter vindt kan dit melden bij het marternetwerk van het INBO. Een ecologische autopsie van een otter kan ons informatie bijbrengen over het dieet en de genetische herkomst van de soort.
Meer informatie:
Agentschap voor Natuur en Bos werkt ook mee aan:
