Zoerselbos

Het Zoerselbos ligt grotendeels gespreid over de gemeente Zoersel en voor een klein gedeelte over Zandhoven. Uniek voor dit Kempense natuurgebied is het beemdlandschap, waar de graslanden omzoomd zijn door houtkanten. Een deel van die beemden ontwikkelden zich de voorbije decennia tot ondoordringbaar moerasbos. Op een relatief kleine oppervlakte krijg je een breed aanbod aan vegetatietypes. Eeuwenoude eikenbossen en volwassen naaldhout wisselen af met graslanden en soortenrijke ruigten. Heide komt slechts beperkt voor.

Het afwisselende landschap is een ideaal leefgebied voor veel planten en dieren.  In de oude bosdelen kan je bijzondere planten vinden zoals verspreidbladig goudveil, koningsvaren, steeliep en wegedoorn. In sommige graslanden groeien zelfs brede orchis, bevertjes en massaal blauwe knoop.

En met wat geluk kan je hier ook zeldzame vogels en dieren spotten. Vogelliefhebbers maken kans op havik, zwarte specht, appelvink, goudvink, (vuur)goudhaantje, ijsvogel, houtsnip, bosuil of zelfs een oehoe. De beken en grachten zijn het leefgebied van amfibieën zoals salamanders, kikkers en padden. Levendbarende hagedissen en de hazelworm vertegenwoordigen de reptielen in dit bos. Toenemende waarnemingen van grote weerschijnvlinders doen vermoeden dat deze hier een populatie hebben en in 2023 werd de iepenpage (vlinder) ontdekt nabij enkel oude steeliepen. Ook heel wat zoogdieren doen zich tegoed aan het vele lekkers dat zo'n rijke leefwereld te bieden heeft. Met wat geluk zie je een glimp van een schuchtere ree, vos of wie weet zelfs een boommarter. Deze laatste is zowat de mascotte van dit oude , voor een groot deel, onbeheerde bos.

Kenmerkend voor het Zoerselbos zijn de vloeibeemden aan de oevers van de Tappelbeek. Vloeibeemden zijn een middeleeuws landbouwsysteem dat gedurende eeuwen ontwikkeld, verbeterd en in stand gehouden werd door de Cisterciënzers, een kloosterorde uit de 12de eeuw. Via spuien zetten ze het hele gebied in de winter gecontroleerd onder water, als een soort 'natuurlijke' bemesting van de hooilanden. De oude middeleeuwse structuur met historische spuien is nog duidelijk aanwezig in het Zoerselbos. De vier spuien zijn sinds 1992 beschermd als monument.

Wist je dat het Zoerselbos een literair bos is? De Antwerpse schrijver Hendrik Conscience (1812-1883) kwam regelmatig inspiratie halen in het Zoerselbos. Het Wonderjaar (1836), Geschiedenis van Graaf Hugo Van Craenhove en zijnen vriend Abulfaragus (1845), De Loteling (1849) en De Duivel uit het Slangenbos (1889) spelen zich allemaal af in of nabij het Zoerselbos.