Currently, there is no weather information available.

Berlare Broek

2.875
  • Oost-Vlaanderen: risicocode GEEL - gevaar, wees voorzichtig!

    Lees meer

Waarschuwingsbericht

The subscription service is currently unavailable. Please try again later.
  • 4.666665
  • 4.5
  • 1.666665
  • 3
  • 1.666665
  • 2.333335
  • Overzicht
  • Commentaren (0)
  • Praktische info

#berlarebroek

Berlare broek is een smal en langgerekt bosgebied met een 50-tal vijvers, dat gelegen is tussen de dorpskommen van Berlare, Uitbergen, Overmere en Zele. Dit 126 hectare grote natuurgebied sluit aan bij het bekende Donkmeer, waarmee het zijn ontstaansgeschiedenis als oude Scheledemeander gemeen heeft. Wandel afwisselend door bossen, langs vijvers en moerassen via het tien kilometer lange Bareldonkpad of het natuurleerpad van vzw Durme dat vertrekt aan het bezoekerscentrum Donkmeer. De paden in Berlare Broek kunnen er na natte periodes erg drassig bij liggen dus laarzen of stevig, waterdichte wandelschoenen zijn een must. Daarnaast is het gebied ook in trek bij vissers aangezien er in die omgeving 17 vissoorten voorkomen waaronder verschillende baarssoorten, snoek, karper, brasem, giebel en paling. 

Door werkzaamheden in opdracht van De Watergroep is de Kattestraat in Berlare broek tijdens de weekdagen afgesloten tussen 7u30 en 17u00. De werken starten 17 oktober en duren tot 28 oktober 2022. 

 

De troeven

  • moerassen met watervogels
  • onverharde paden
  • drijftillen met veenmos
  • natte broekbossen
  • vijvers met pluimzegges
Toon meer informatie

Grote soortenrijkdom

Door de grote variatie aan landschapstypes is er ook een grote soortenrijkdom aan planten en dieren. Plantenliefhebbers zullen vooral hun hart ophalen aan typisch vochtminnende soorten als blauw glidkruid, egelskop, gele plomp, kleine lisdodde, moesdistel, keverorchis en moerasandoorn. Ook bij de vogels zijn het de waterliefhebbers die in het oog springen: ijsvogel, waterral, blauwborst, wintertaling, krakeend, roerdomp en matkop zijn maar enkele voorbeelden. En in de populieren, met hun plaatselijke ondergroei van voornamelijk brandnetel, voelen ook wielewaal en nachtegaal zich thuis. Reigers en aalscholvers uit de broedkolonie aan het Donkmeer zoeken ook in het Broek hun kostje bij elkaar.

Spectaculaire waarnemingen in dit gebied zijn die van de boommarter, de otter en de bever. De biologische rijkdom wordt verder nog vergroot door amfibieën, libellen en andere insecten. In een van de vijvers komt ook nog bittervoorn voor. De gewone zwanenmossel wordt 'gebruikt' door de bittervoorn. Het wijfje van de bittervoorn legt haar eitjes met een legbuis in de lichaamsholte van zoetwatermosselen. De eieren ontwikkelen zich tussen de kieuwen van de mosselen. Als de visjes ver genoeg ontwikkeld zijn, verlaten ze de mosselen.

Geschiedenis

Turf verscheen

Net als het Donkmeer heeft het Broek van Berlare zijn ontstaan aan de Schelde te danken. Beide zijn immers de onrechtstreekse overblijfselen van een afgesneden Scheldemeander. Op een landkaart kun je nog duidelijk de vroegere Scheldebocht herkennen. Zo’n 9000 jaar geleden werd de bocht afgesneden en kreeg de Schelde haar huidige loop. Er ontstond zo een sikkelvormig meer dat het huidige Broek en Donkmeer omvatte. Door een stijging van de zeespiegel (toen ook al!) werd daarop de afwatering van het binnenland bemoeilijkt en begon dit meer te verlanden. Uiteindelijk werd de afgesneden meander volledig opgevuld door veenvorming. Aan deze verveende toestand veranderde weinig of niets tot het einde van de 17de eeuw.

En turf verdween

Vanaf 1696 tot na 1800 werd er op georganiseerde wijze turf ontgonnen in de verlande Scheldemeander. Turf was toen een gegeerde brandstof die tot ver buiten de streek werd afgevoerd. Meer dan zes miljoen kubieke meter zou uit het gebied zijn afgevoerd. Het gevolg van al dat gegraaf was natuurlijk dat er opnieuw waterplassen en moeras ontstonden. Dat vond de eigenaar (de gemeente) indertijd maar niks. Dus werd het gebied in 1854 verkocht met de verplichting tot drooglegging. In die tijd wou men nog zoveel mogelijk vruchtbare landbouwgrond winnen.

Populier verscheen

Door het continu pompen slaagde men er (na veel moeilijkheden) in om vanaf 1862 het gebied min of meer droog te houden. Aanvankelijk werden er wijmen (wilgentenen voor mandenvlechtwerk) geteeld. Na de tweede wereldoorlog werden er massaal populieren aangeplant voor luciferfabricage. In de periode 1965-1975 werd er opnieuw een vijftigtal vijvers uitgegraven. In 1979 werd het Berlare Broek dan aangekocht door de overheid. Enkele kwetsbare stukken bleven afgesloten voor het publiek, maar het grootste deel van het Broek is nu vrij toegankelijk op de paden. Op enkele vijvers is ook hengelen toegelaten.

Elzenbroekbos en rietmoeras

Berlare Broek vormt nu een relatief smalle (300 à 400 meter) bosgordel van zo’n zes km lang. Het uitzicht wordt nog steeds in belangrijke mate bepaald door de aangeplante populieren (van meer dan vijftig verschillende variëteiten). In de onderlaag komen voornamelijk els, wilg, ruwe berk, spork, vlier en boskers voor. Daarnaast zijn er ook enkele fraaie stukken elzenbroekbos aanwezig. Op verlandingsplaatsen wordt moerasbos met wilg, drijftillen van zeggesoorten, riet en gele lisdodde aangetroffen.

Overal verspreid in het gebied zijn kleine vijvers aanwezig. Bij een aantal daarvan is een fraaie water- en moerasvegetatie aanwezig. Het rietmoeras omheen de vijvers wordt hersteld in functie van woudaap, roerdomp en snor. Meer natuurlijke oevers bieden ook betere beschutting voor jonge vis. De zogenaamde Turfput is met zijn 24 hectare de grootste vijver. Het is tevens een natuurgebied met grote wetenschappelijk waarde. Vooral de biologisch waardevolle drijftillen met veenmos zijn er opmerkelijk.

  • Wandelnetwerk

    Verken de omgeving met het Wandelnetwerk Kalkense Meersen

    Wandelnetwerk
  • Bareldonkpad

    Je kunt het gebied verkennen via de bewegwijzerde wandeling van ongeveer 10 km

    Kaart
  • Joggen

    De loopomlopen starten aan het museum Donkmeer

    Loopomlopen
  • Fietsen

    Verken de omgeving via de fietsknooppunten

    Fietsknooppunten
  • Mountainbiken

    MTB-Route Berlare - Broekbosroute bestaat uit 2 lussen met een totale afstand van 54 km

    Broekbosroute
  • Spelen

    Er is een speelzone aan de heringerichte eendekooi aan Donkmeer

    Kaart
  • Ruiteren

    Het ruiternetwerk Ros Beiaard passeert door het bos

    Ruiternetwerk Ros Beiaard
  • Vissen

    Op enkele vijvers in Berlare Boek kan er gevist worden

    kaart
  • De onthaalpoort is de ideale uitvalsbasis om het gebied rondom te verkennen. Het maakt je op speelse wijze vertrouwd met de Berlaarse natuur en geschiedenis.

    Onthaalpoort Donkmeer

Tips en reacties van bezoekers

Heb je onlangs dit natuurgebied bezocht en heb je nog interessante tips? Vul dan hier je reactie in of laad een relevante foto op. Onderaan de pagina verschijnen alle berichten.

Bestanden moeten kleiner zijn dan 100 MB.
Toegestane bestandstypen: png gif jpg jpeg.
CAPTCHADit is een test om je als mens te kunnen identificeren om zo automatische spam te voorkomen.

Ligging en bereikbaarheid

Vanaf de onthaalpoort Donkmeer is het een kleine km wandelen tot aan het bos.

Ingang

Onthaalpoort Donkmeer, Donklaan 123, 9290 Berlare

Geef sterren aan dit natuurgebied

Je kunt elk natuurgebied beoordelen aan de hand van zes categorieën. Ga met de muis over de sterren en klik op het gewenste aantal dat je wil geven.

Gemiddeld: 4.7 (3 stemmen)
Heb je genoten van je bezoek aan dit natuurgebied en zou je andere mensen aanraden om er ook naartoe te trekken?
Gemiddeld: 4.5 (2 stemmen)
Zijn er voldoende faciliteiten zoals infoborden, een duidelijke ingang, parking, bewegwijzering, banken, picknicktafels, barbecue, sanitair…
Gemiddeld: 1.7 (3 stemmen)
Is het natuurgebied interessant voor kinderen? Is het avontuurlijk? Is er een speelzone? Kun je met een buggy op de paden?
Gemiddeld: 3 (2 stemmen)
Kom je in dit natuurgebied planten of dieren tegen die uniek zijn in Vlaanderen? Of kom je er een uitzonderlijke variatie aan soorten tegen? Is het een verrassend landschap?
Gemiddeld: 1.7 (3 stemmen)
Leent dit natuurgebied zich tot sporten? Kun je er gaan joggen, fietsen, mountainbiken, paardrijden…? Is er een fit-o-meter? Worden er natuurlopen georganiseerd?
Gemiddeld: 2.3 (3 stemmen)
Zijn er veel verschillende en gevarieerde wandelroutes? Zijn die routes duidelijk bewegwijzerd? Is er een wandelroute voor elk type wandelaar?