Een opgesplitst geheel

De Duinbossen van De Haan strekken zich uit van de Vosseslag tot Wenduine. Het gebied bestaat uit drie afzonderlijke delen. Van west naar oost zijn dat de Duinbossen van Klemskerke, de Duinbossen van Vlissegem en de Duinbossen van Wenduine. De drie delen samen zijn 152 hectare groot. Hierop sluiten natuurreservaten De Zandpanne en De Kijkuit aan, beiden beheerd door Natuurpunt. Zo ontstaat er een groot en afwisselend duingebied met bos, duinstruweel en duingraslanden. Het stadscentrum van De Haan snijdt dit geheel in twee.
 

Veel variatie aan planten en dieren

De Duinbossen van De Haan-Wenduine bestaan niet enkel uit bos, ook open ruimtes met kaal zand en helmgras, mosduinen en duingraslanden sieren het gebied. Je vindt er zeer uitzonderlijke plant- en diersoorten die zich aanpassen aan het speciale klimaat van duingebieden. Bokkenorchis, duinsterretje en kustsprinkhaan zijn maar enkele bijzonderheden.

Een opmerkelijke verschijning zijn de nestkoepels (mierenhopen) van de beschermde rode bosmier, een bosrandsoort die uniek is in de wijde omgeving. De rode bosmieren ruimen dode dieren op en jagen op plantenetende insecten, zoals rupsen. Ze kunnen met wel 700.000 in één mierenhoop wonen!
 

Naar een structuurrijk en meer natuurlijk bos

Het Agentschap voor Natuur en Bos streeft naar een structuurrijk en meer natuurlijk bos. Daarom zullen we het naaldbos langzaam maar zeker omvormen naar een lichtrijk loofbos met veel open plekken. Om het historische uitzicht van het naaldhout-duinbos niet volledig te laten verdwijnen, willen we naaldhout behouden in een zone dicht bij het centrum van De Haan.
Daarnaast willen we het huidige en tamelijk eentonige loofbos verrijken met verscheidene inheemse boom- en struiksoorten, zoals winterlinde, hazelaar, berk, zomereik, es en iep.
Ook het historische gebruik van het bos voor hakhout houden we in eer. Door elke 14 jaar een deel van de bomen te kappen, valt er meer licht op de bodem. Dit verrijkt de voorjaarsflora met onder meer Italiaanse aronskelk, speenkruid, maarts viooltje en vogelmelk.
 

Een vleugje geschiedenis

De duinen in de Duinbossen behoren tot de zogenaamde jonge duinen die na de elfde eeuw door omvangrijke verstuivingen op het strand werden gevormd.
De hier vrij scherpe overgang van hoge duinen naar poldervlakte, ook binnenduinrand genoemd, werd eind 18e eeuw – begin 19e eeuw al beplant met olmen. Die beplantingen moesten voorkomen dat de rijke landbouwgronden in de polders verdwenen onder het landinwaarts stuivend duinzand.
De eerste echte bosaanplantingen in de duinen tussen Wenduine en Bredene dateren van 1838. Er werd toen hoofdzakelijk gewerkt met grove den en loofhout dat als hakhout werd beheerd. Door een combinatie van slechte verzorging, tegenstand van de lokale boeren die er hun dieren lieten grazen en diefstal van het hout bleef er van de beplantingen niet veel meer over. In 1880 werd een tweede poging ondernomen. Hierbij werd hoofdzakelijk loofhout aangeplant. De Eerste Wereldoorlog en de grote droogte van 1921 strooiden deze keer roet in het eten. In 1922 werd het beheer van de staatsduinen toevertrouwd aan het toenmalige bestuur van Waters en Bossen. Er werden nieuwe bebossingen uitgevoerd, aanvankelijk voornamelijk met Zwarte den, later ook met abeel, esdoorn, populier, wilg en andere soorten. Ditmaal hielden de bosaanplantingen stand.