Goorken

Door het rechttrekken van de rivier Wamp daalde het waterpeil waardoor het moerassige Goorken verlandde. Door kappingen ontstonden open waterpartijen en de oevers werden geplagd. Vandaag groeit er massa's zonnedauw en zowel struikheide als dopheide steken de kop op.

Het samenspel tussen zuur Kempens grondwater en kalkrijk kanaalwater geeft het Goorken een uitzonderlijk hoge natuurwaarde. Grondwater, met voedselrijk water van de Maas, verrijkt de van nature ijzerrijke en voedselarme Kempense bodem. Die plaatsen verruigen met planten als riet, harig wilgeroosje en koninginnekruid. Op de overgangen tussen het voedselarme en voedselrijke water ontstond trilveen met draadzegge en kleine egelskop.

De diepere delen van het moeras blijven lang als open water bestaan waar meerkoeten, wilde eenden, krakeenden, ijsvogel en in het broedseizoen dodaars en zomertaling van profiteren. In de ondiepere delen groeien al snel moerasplanten als riet, grote lisdodde, gele lis en tref je waterhoentjes, blauwe reiger en met wat geluk een roerdomp aan. In het broedseizoen krijgen ze gezelschap van de kleine karekiet, blauwborst en rietgors. De venige ondergrond van het water vormt dan weer een geschikt leefgebied voor de grote modderkruiper, een bijzondere vissoort die nog in het Goorken voorkomt. Waar het moeras geleidelijk overgaat naar grasland kun je nog een klapwiekende kievit zien rondvliegen en doen grauwe ganzen zich te goed aan de grazige vegetatie. In de aangrenzende broekbossen tref je dan weer zangvogels aan als winterkoning, zwartkop en kleine  bonte specht.

De naam Goorken is afgeleid van "goor", wat moeras betekent. Samen met de Rode Del en het Reusels Moer maakte het in de middeleeuwen deel uit van een groot, grensoverschrijdend laagveengebied. Door de aanleg van het kanaal Dessel-Schoten raakte het Goorken gescheiden van de andere gebieden.

Tot de tweede wereldoorlog kende het gebied behoorlijk wat economische bedrijvigheid. 's Zomers graasden koeien op de weilanden, 's winters graasden ze op de hooilanden. Op de nattere delen viste men en stak men turf. Van riet, wilgentwijgen en pijpenstrootje vlocht men manden en bijenkorven. De elzen- en wilgenbroekbossen leverden dan weer brand- en geriefhout op. Deze uiteenlopende activiteiten zorgden voor een grote verscheidenheid aan biotopen in het Goorken.

Om het open karakter van het moeraslandschap te bewaren, is het belangrijk dat we langdurig een hoog waterpeil handhaven. Een regelbare stuw is hierin een belangrijk hulpmiddel. De hoger gelegen graslanden krijgen een jaarlijkse maaibeurt en ook voor het rietland is er en toe een ingreep nodig.

Dit van oorsprong erg waterrijke gebied waarbij de Wamp als een smalle beek kronkelend het moeras doorstroomde, werkte als een spons en behoedde de lager gelegen woonkernen voor overstroming.  Met de klimaatopwarming worden waterrijke gebieden alsmaar belangrijker. Zij kunnen kortstondig grote hoeveelheden regenwater opvangen   en zo lager gelegen woongebieden behoeden voor overstroming.  Het vormt een grote uitdaging om dit in het Goorken maximaal te realiseren. Bij een voldoende goede kwaliteit van het Wampwater vaart de natuur hier ook wel bij. 

Een mooi gebied om te komen wandelen of om vogels te spotten vanuit de vogelkijkhut. Of geniet gewoon in alle rust van de natuur.