Ryckevelde

Ryckevelde ligt op de grens van Damme, Brugge en Beernem, in de deelgemeenten Sijsele, Sint-Kruis en Oedelem. Ryckevelde ligt op eeuwenoude zandruggen die ontstonden door zandstormen tijdens de laatste ijstijd. Sommigen beweren dat het domein daarvan ook zijn naam kreeg, omdat ‘rycke’ ‘rug’ betekent.

In het Ryckeveldebos wisselen loof- en naaldbomen elkaar af. De naaldboomaanplanting bestaat uit douglasspar, Europese lork, grove den en Corsicaanse den, met vooral braam en brede stekelvaren als ondergroei. Door een gericht bosbeheer zullen die homogene bestanden geleidelijk evolueren naar meer gemengde bestanden met ook inheemse soorten zoals zomereik, beuk, berk en lijsterbes. In het bos staan verschillende monumentale beuken, waarvan Dikke Bertha de bekendste was. Dikke Bertha is ondertussen verdwenen en vervangen door een wintereik die mag uitgroeien tot een nieuwe monumentale boom. 

Ryckevelde staat bekend als rustplaats voor tientallen ransuilen. Ook de sperwer, de buizerd, de boomvalk, de zwarte, grote bonte en groene specht komen broeden in het Ryckeveldebos. In het dichte naaldhout van douglassparren zitten vaak staartmezen en goudhaantjes en met een beetje geluk zie je een eekhoorn, ree of vos.

Het 'Wit Zand' en het door Natuurpunt beheerde natuurreservaat 'de Schobbejakshoogte' zijn overblijfselen van het voormalige heide- en stuifzandgebied. Planten van droge heide en arme zandbodem, zoals struikheide, zandblauwtje, liggende vleugeltjesbloem, dwergviltkruid en klein tasjeskruid komen hier veel voor.

Het Wit Zand en de Schobbejakshoogte zijn een paradijs voor heel wat insecten waaronder enkele soorten sprinkhanen en vlinders die elders in Vlaanderen weinig voorkomen zoals de eikenpage. Om de waardevolle relicten van heide en schrale graslanden te bewaren wordt het natuurreservaat begraasd door schapen en geiten. Voor de ontworming gaan de dieren tijdelijk naar een afzonderlijke weide en worden ontwormingsmiddelen gebruikt die snel afbreken. Zo neemt het aantal mestkevers in het reservaat snel toe en wordt de schapenmest snel verteerd. Het grote aantal mestkevers vormt een belangrijke voedselbron voor vleermuizen.

Bij een bezoek aan Ryckevelde mag de heemtuin van 3 hectare niet ontbreken. Deze natuureducatieve tuin wil de bezoeker laten kennismaken met de typische landschapselementen en biotopen van de arme zandgronden uit de omgeving. Het pad door de tuin leidt je langs wegbermen, landduinen, heide, bosrand, loofbos en naaldbos. Die biotopen worden op traditionele wijze beheerd. Daardoor vind je er heel veel verschillende soorten planten en dieren die door het hedendaagse grondgebruik zeldzaam zijn geworden. Het educatieve wandelpad door de heemtuin is wel 1300 meter lang en telt een 40-tal informatiepunten.