Landerijen van de abdij van Groot-Bijgaarden

Op het Kluisbos na, behoorde het gebied vanaf de 12de eeuw aan de abdij ‘Grooten Beygaerden’. Deze Benedictessenabdij, die ten noorden van de Wolfsputten gelegen is, verkreeg de gronden samen met enkele hofsteden door schenkingen van leden van het Huis van Aa uit Anderlecht. Het grootste deel van de landerijen bestond uit akkerland begrensd door hagen. Deze houtwallen hadden een zeer belangrijke rol te vervullen als begrenzing van de percelen, beschutting voor vee en vooral in het gerief- en brandhoutvoorziening. Kleine boscomplexen begrensden het landgoed in het zuidwesten, zuiden en oosten. De meersen en broeken langs de waterlopen werden gebruikt als graslanden.

De streek werd zeer vroeg ontgonnen onder impuls van het nabijgelegen Brussel. Hierdoor is het bosareaal tijdens de tweede helft van de 14de eeuw bijna volledig verdwenen. Het mag dus eerder een uitzondering genoemd worden dat er in de buurt van de Wolfsputten nog zoveel bos overbleef ter hoogte van de brongebieden.

Steengroeven

In het zuiden van het gebied komt een 15de eeuwse groeve voor, waaruit de kalkhoudende zandsteen werd gewonnen die gebruikt werd bij de constructie van tal van belangrijke historische gebouwen in de ruime omgeving. Niet alleen voor de Sint-Ambrosiuskerk in Dilbeek zelf, maar ook voor de Brusselse Sint-Michielskathedraal, de O.-L.-Vrouwkathedraal in Antwerpen en het stadhuis van Leuven! Kalkhoudende zandsteen werd op meerdere plaatsen in de streek ontgonnen. Zo ook in de Wolfsputten waar de ontginning nog duidelijk zijn sporen heeft nagelaten in het landschap. 

Fauna en flora

De unieke bronnen met kalktufafzettingen zorgen voor een apart biotoop met een specifieke fauna en flora. Je vindt in de Wolfsputten dus soorten van warme kalkhellingen zoals de beschermde wijngaardslak. Opvallend is ook het groot aantal bosplanten zoals daslook, wilde narcis en bosereprijs in de vochtige elzenbroeken, kamperfoelie, lelietje-der-dalen en adelaarsvaren in de zure beukenbossen en bosbingelkruid, salomonszegel en wilde hyacint in de eikenbossen. In de depressies en ondiepe greppels vinden we gele lis, dotterbloem, reuzenpaardenstaart en beekpunge, grote egelskop, groot moerasscherm, watermunt en moesdistel. Verder is het gebied ook zeer rijk aan amfibieën, insecten en vogels met als interessante broedvogels kleine bonte specht, kleine karekiet, Europese kanarie en bosuil.