Het Zwart Water bestaat uit een ven met aan de rand bos, gagelstruweel, wilgenbroek en schraalgrasland. Midden op het water is er een drijftil waarvan vogels graag gebruik maken om uit te rusten en er hun nest te bouwen. 

Lang geleden was het Zwart Water en omgeving een open duinenlandschap waar de wind vrij spel had. Zand werd weggeblazen tot op een harde laag in de ondergrond, waarna het zich daar omheen verzamelde tot duinenruggen. De harde laag liet geen water door en gaf zo het ontstaan van een ven. Hierin ontwikkelde zich veen, beter gekend als turf, dat het water een donkere kleur gaf. Vandaar de benaming ‘Zwart Water’.

De Kempense heuvelrug

De Kempense heuvelrug is een heuvel- en landduinencomplex tussen Lichtaart en Herentals. Nadat zich hier door toedoen van herders een heidelandschap had ontwikkeld, werd met de ontginningswet uit de negentiende eeuw gestart met het bebossen van de ‘woeste gronden’. Gestimuleerd door de mijnbouw viel de keuze op naaldhout, eerst grove den, daarna ook Corsicaanse den. Daardoor zijn nu grote delen bebost  met naaldhout en waardoor de vroegere open landduinen aan het oog worden onttrokken.

Een mix van bos en heide

Natuur en Bos spitst haar beheer vooral toe op de ontwikkeling van een gevarieerd bos van loofhout met naaldhout. Binnen de Europees beschermde zone is er extra aandacht voor heide met stuifzand voor realisatie van de Europese natuurdoelen.  Een groot boscomplex wisselt af met heide zodat zowel dieren typisch voor bos als voor de heide voorkomen. Zo kan op een wandeling een ree je pad kruisen en hoor je even later een boomleeuwerik hoog zingend in de lucht.

Genieten van de natuur

In het noordwesten is er een vogelkijkhut met een goed uitzicht over het water. Ook langs de Diestweg zijn er doorkijkjes naar het water toe. De oevers van het Zwart Water zijn niet toegankelijk vanwege de kwetsbaarheid van het gebied. Een wandelroutenetwerk zorgt ervoor dat je in de omliggende bossen wel goed kan wandelen.