Het oudste natuurreservaat van Vlaanderen

Het Vlaams natuurreservaat De Westhoek strekt zich uit over bijna 350 hectare. In 1935 werd De Westhoek als landschap beschermd. In 1957 ontving het gebied als allereerste Vlaamse natuurgebied het statuut van staatsnatuurreservaat. Samen met het aangrenzende Calmeynbos en de Krakeelduinen, de Oosthoekduinen en de Franse duinen van Le Perroquet vormt De Westhoek het grootste aaneengesloten duinmassief van onze kust. De Westhoek maakt deel uit van de gevarieerde en uitgestrekte Duinen en Bossen van De Panne.
 

Zeg niet zomaar duin

Zeg nooit zomaar ‘zand’ tegen een duin. Zeereepduinen, loopduinen, paraboolduinen, grijze en blonde duinen: het ene duin is beslist het andere niet. Je zult versteld staan van de zeer uiteenlopende leeftijd, vorm en begroeiing van de verschillende duinzones. Min of meer evenwijdig met de kustlijn kun je verschillende ‘gordels’ onderscheiden: het strand, de voorduinen, de noordelijke pannengordel, het centrale stuifduin, de zuidelijke pannengordel en de binnenduinen.
Die pannes hebben zich inmiddels ontwikkeld tot een lappendeken van droge en vochtige duingraslanden en kalkmoerasjes met een unieke vegetatie. Het grote centraal loopduin, ook wel bekend als de Sahara, is een reusachtige zandmassa die zich onder invloed van wind van noordwest naar zuidoost heeft verplaatst. Momenteel vormt dat stuifduin, onder andere door veranderende klimaatfactoren en de afname van konijnen, zich om tot een half begroeid duin. Van op de 3 uitkijkpunten heb je een mooi beeld van het landschap!
 

Méér dan 400 soorten planten

In De Westhoek groeien meer dan 400 soorten planten. Ook heel wat bijzondere mossen, levermossen en korstmossen tieren welig in De Westhoek. De zeereepduinen zijn sterk onderhevig aan de invloeden van de wind, het verstuivende zand en het beukende zeewater. Daarom zijn die duinen aan de windzijde vrij kaal. Je treft er vooral pionierplanten aan als biestarwegras en zeeraket, soorten die weinig eisen stellen en een hoog zoutgehalte in de bodem kunnen verdragen.
De vochtige duinpannen worden veelal bedekt door een laag struweel van kruipwilg.
Daartussen groeien botanische paradepaardjes als parnassia, moeraswespenorchis, slanke gentiaan en rond wintergroen. Op de oudere, droge duinhellingen prijkt dan weer een bloementapijt van geel zonneroosje, duinroosje, gewone rolklaver en grote tijm.
 

Spotten van vogels 

Stranden en duinen zijn een ware trekpleister voor diverse vogels zoals tapuit en kuifleeuwerik en trekvogels zoals blauwe kiekendief en koperwiek. Vogelliefhebbers treffen in De Westhoek steeds een grote verscheidenheid aan: roodborsttapuit, tjiftjaf en grasmus zijn er vaste gasten. 
In het voorjaar zijn de duinpoelen van de Westhoek de ideale paaiplaats voor de Europees beschermde rugstreeppad en kamsalamander.
 

Beheer

De voorbije jaren is werk gemaakt van een nieuw beheerplan voor het gebied. De komende jaren worden er naast het onderhoudsbeheer zoals maaien, enkele grote herstelwerken uitgevoerd. Zo willen we het zeer zeldzame loopduin weer herstellen en ervoor zorgen dat de grote verscheidenheid aan duinhabitats behouden blijft. Vooral de mosduinen, duingraslanden en duinvalleien verdienen extra aandacht. In de begrazingsblokken helpen konikpaarden en Schotse hooglanders mee aan het natuurbeheer.